Τι είναι η ψυχοθεραπεία μέσω διαδικτύου, ή αλλιώς η online ψυχοθεραπεία;
Η ψυχοθεραπεία μέσω διαδικτύου (skype, zoom ,viber,κ.λ.π), αφορά στην επικοινωνία του θεραπευτή και του θεραπευόμενου μέσω υπολογιστή ή κινητού τηλεφώνου. Η ψυχοθεραπεία μέσω διαδικτύου δεν είναι κάτι εντελώς νέο, καθώς πραγματοποιείται τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα στο εξωτερικό. Στην Ελλάδα έγινε γνωστή περισσότερο την περίοδο της καραντίνας λόγω κορονοϊού.
Η ψυχοθεραπεία μέσω διαδικτύου δεν διαφέρει από τη θεραπεία στο γραφείο του ψυχολόγου όσον αφορά στο ουσιαστικό μέρος, δηλαδή στην ίδια τη θεραπεία. Η ανταλλαγή, η σχέση και το αποτέλεσμα είναι παρόμοιο με τη δια ζώσης θεραπεία. Ίσως κάποιες τεχνικές να μην μπορούν να εφαρμοστούν όπως στο γραφείο του ψυχολόγου. Για παράδειγμα, δεν είναι εύκολο να ανοιξουν σκηνές ψυχοδράματος με την ίδια ευκολία που θα πραγματοποιούνταν από κοντά. Η ουσία όμως του θεραπευτικού αποτελέσματος παραμένει η ίδια.
Τι πρέπει να γνωρίζω για την ψυχοθεραπεια on line;
Είναι σημαντικό κατά τη διάρκεια των συνεδριών να μπορεί να διασφαλιστεί το απόρρητο, τόσο στην ατομική, όσο και στην ομαδική θεραπεία. Είναι σημαντικό ο θεραπευόμενος να έχει φροντίσει την ιδιωτικότητα της συνεδρίας. Για παράδειγμα, δεν μπορεί να γίνεται σε κοινόχρηστους χώρους μέσα στο σπίτι όπου μπορούν να περάσουν ή να ακούν άλλα άτομα. Στο γραφείο του ψυχολόγου η ιδιωτικότητα είναι δεδομένη, ενώ στην ψυχοθεραπεία on line, χρειάζεται να φροντίζετε από τον θεραπευόμενο. Επίσης το μέσο που θα γίνεται η επικοινωνία, χρειάζεται να είναι επαρκώς φορτισμένο και να διαρκέσει σε όλη τη διάρκεια της θεραπείας.
Ο διεθνής οργανισμός που αφορά στην ψυχοθεραπεία ή συμβουλευτική εξ αποστάσεως είναι ο ISMO. Ο ψυχολόγος Πάνος Δήμας εφαρμόζει τις οδηγίες International Society for Mental Health Online.
Ψυχολογοσ online
Σε ποιές συνθήκες υπερτερεί η ψυχοθεραπεία Online;
1
Μόνιμη κατοικία
Όταν ο θεραπευόμενος είναι μακριά ως μόνιμη κατοικία. Σε πολλές περιπτώσεις, έχουν πραγματοποιηθεί online συνεδρίες με ανθρώπους που ενώ το έχουν πραγματική ανάγκη, στην περιοχή που ζουν, δεν υπάρχει ψυχολόγος για να απευθυνθούν, ή ακόμη κι αν υπάρχει λόγω του φόβου τους πως μπορεί να μη διατηρηθεί το απόρρητο των συνεδριών και για πράγματα που λέγονται στη θεραπεία ίσως γίνει διασπορά στην κοινότητα, προτιμούν ψυχολόγο μέσω διαδικτύου, από άλλη περιοχή. Έτσι νιώθουν πιο ασφαλείς.
Αξίζει να πούμε πως ο φόβος της μη τήρησης του απορρήτου δεν μπορεί να ισχύει για τον οποιοδήποτε ψυχολόγο, καθώς αποτελεί μια από τις βασικότερες αρχές της δεοντολογίας του επαγγέλματός μας. Παρόλα αυτά είναι δικαιολογημένος και σεβαστός ο φόβος κάποιου που ζει σε στενό κοινωνικό περιβάλλον για την εμπιστευτικότητα στη θεραπευτική σχέση ψυχολόγου – θεραπευόμενου.
2
Ασθένεια
Όταν ο θεραπευόμενος ασθενεί. Αρκετές φορές συμβαίνει, κάποιος που είναι τακτικός στις επισκέψεις του στο γραφείο του ψυχολόγου του, να ασθενήσει και να μη μπορεί να τον επισκεφθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Στις περιπτώσεις αυτές, είναι προτιμότερο να συνεχιστούν οι συνεδρίες μέσω διαδικτύου, τόσο για τη συνέχεια της θεραπείας και της ίδιας της θεραπευτικής σχέσης, όσο και για το ίδιο το γεγονός της ασθένειας που μπορεί να επιβαρύνει επιπλέον τον ψυχισμό του θεραπευόμενου και η ανάγκη της ψυχοθεραπείας να είναι ακόμη πιο επιβεβλημένη.
3
Ψυχική νόσος
Λόγω της ιδιαιτερότητας της ψυχικής νόσου. Αν ένας θεραπευόμενος υποφέρει από αγοραφοβία, ή κρίσεις πανικού και η συνθήκη δεν του επιτρέπει να μπορεί να μετακινηθεί, μέχρι να μπορέσει να γίνει αυτό εφικτό, είναι μια σπουδαία λύση να γίνουν κάποιες συνεδρίες μέσω διαδικτύου, έως ότου το άτομο να καταφέρει τελικά να μετακινηθεί.
4
Έκτακτες συνθήκες
Λόγω οποιασδήποτε έκτακτης συνθήκης. Για παράδειγμα, ένα έκτακτο ταξίδι στο εξωτερικό που μπορεί να διαρκέσει για αρκετό χρονικό διάστημα. Έχουν υπάρξει περιπτώσεις θεραπευόμενων, που για επαγγελματικούς λόγους έλειψαν για μήνες ή και χρόνια. Σε αυτές τις συνθήκες και πάλι είναι απαραίτητη η ψυχοθεραπεία on line, όταν η σχέση με τον θεραπευτή είναι καλά εδραιωμένη και η θεραπεία είναι σε εξέλιξη.
Πλεονεκτήματα της ψυχοθεραπείας Online
Για τις νέες γενιές η εξοικείωση με την επικοινωνία μέσω διαδικτύου είναι δεδομένη. Ταυτόχρονα για πολλούς νέους ο υπολογιστής ή το κινητό τους είναι προέκταση του εαυτού τους καθώς μέσω αυτών, εξαντλούν πολλές φορές το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνικότητας τους.
Για κάποιους, το να μπουν σε ψυχοθεραπεία μέσω διαδικτύου, είναι περισσότερο ασφαλές από ότι το γραφείο του ψυχολόγου. Θεωρούν πως μέσω του υπολογιστή, ο χώρος της θεραπείας μοιράζεται και δεν υπάρχει κάποια μορφή εξουσίας. Έχουν την αίσθηση, πως μπορούν δοκιμάσουν χωρίς να δεσμευτούν και έτσι αισθάνονται πιο ελεύθεροι για να το πράξουν.
Ακόμη και τους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας, που ίσως προτιμούν τη φυσική επαφή, σε κάποιες περιπτώσεις, είναι πολύ χρήσιμη η ψυχοθεραπεία μέσω διαδικτύου, λόγω έλλειψης χρόνου από την υπερ-φορτωμένη καθημερινότητα.
Μέσα από την εμπειρία μου, έχω παρατηρήσει πως μπορεί η ψυχοθεραπεία online, να λειτουργήσει εξαιρετικά και να διατηρηθεί η ουσία της θεραπείας.
Μειονεκτήματα της ψυχοθεραπείας Online
Η δυναμική στη σχέση που αναπτύσσεται από την επαφή δια ζώσης, είναι δύσκολο να αντικατασταθεί από οποιοδήποτε τεχνολογικό μέσο. Τα ρευστά που δημιουργούνται από τη σχέση θεραπευτή -θεραπευόμενου αποτελούν μέρος της ίδιας της θεραπευτικής διαδικασίας, κάτι που στην online ψυχοθεραπεία, δεν αναπτύσσονται στον ίδιο βαθμό. Η εγγύτητα που αναπτύσσεται με τη δια ζώσης θεραπεία, δίνει μεγαλύτερο αίσθημα ασφάλειας, άρα το άτομο μπορεί να ακουμπήσει συναισθηματικά και αυτο- αποκαλυφθεί, σε ένα πλαίσιο ασφάλειας, ουδετερότητας αλλά και ζεστασιάς, που προσφέρει το γραφείο του ψυχολόγου. Ακόμη αρκετές από τις θεραπευτικές διαδικασίες, όπως για παράδειγμα στο ψυχόδραμα, γίνονται με πολύ μεγαλύτερη ευκολία στην ψυχοθεραπεία δια ζώσης, καθώς χρησιμοποιούνται αντικείμενα που βρίσκονται στο γραφείο του ψυχολόγου.
Τέλος, η διαδικασία της ψυχοθεραπείας, ξεκινάει από τη στιγμή που ο θεραπευόμενος θα φύγει από το σπίτι του να πάει στη θεραπεία του, μέχρι να επιστρέψει. Βάζει τον εαυτό του και τη ψυχή του σε δράση πριν τη συνεδρία, αλλά αναστοχάζεται και κατά την επιστροφή τα οφέλη από τη θεραπευτική ώρα του, στο γραφείο του ψυχολόγου του.
Θεραπευόμενος και Online ψυχοθεραπεία
Είναι απαραίτητο για τον θεραπευόμενο να γνωρίζει για τη διαδικασία πριν ξεκινήσει, καθώς και για τα οφέλη αλλά και τους κινδύνους.
Είναι σημαντικό ο θεραπευόμενος να φροντίσει να μην παραβιαστει το απορρητο της διαδικασίας από τρίτους. Να στέλνει επίσης τα μηνύματα του στη σωστή ηλεκτρονική διεύθυνση. Αν αυτά δεν τηρηθούν, ή αν ακόμη παραβιαστεί το απορρητο απο huckers ή internet providers, ο ψυχολόγος δεν φέρει ευθύνη και ο θεραπευόμενος χρειάζεται να το γνωρίζει αυτό. Η ασφάλεια της θεραπευτικής διαδικασίας είναι απολύτως απαραίτητη για τη συνέχεια και την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και χρειάζεται να εξασφαλίζεται και από τα δύο εμπλεκόμενα μέρη, τον ψυχολόγο αλλά και τον θεραπευόμενο.
Πάνος Δήμας
Ψυχολόγος Ψυχοθεραπευτής
Διεύθυνση Γραφείου
Θεμιστοκλή Σοφούλη 52 • Νέα Σμύρνη • Αθήνα.
Πληροφορίες & Ραντεβού
697 588 53 47